انواع توهم زدن در روانشناسی و علت توهم زدن
انواع توهم زدن در روانشناسی
انواع توهم زدن در روانشناسی: توهمات حواس، توهمات خاص
سادهترین و شایعترین تقسیمبندی انواع توهم زدن بر اساس حواس پنجگانه میباشد که به صورت مختصر به آنها اشاره میشود:
- توهم شنوایی: ابتدایی، متشکل
- توهم بینایی: ابتدایی، متشکل
- توهم لامسه
- توهم بویایی
- توهم چشایی
انواع توهم بینایی:
توهم بینایی از نوع ابتدایی شامل دیدن جرقههای نورانی طرحها و الگوهای نامشخص و توهم بینایی متشکل شامل تصاویر حیوان و انسان یا اشیا میباشد.
توهمات بصیری بیشتر در اختلالات عضوی حاد مشاهده میشود، اما در اسکیزوفرن و سایر بیماریهای غیر عضوی نیز مشاهده میگردد، اگر تشخیص یک روانپریشی کنشی داده شود باید معین نماییم که آیا در زمان وقوع تجارب بینایی هوشیاری تغییر یافته است یا خیر؟
ضمناً محتوای توهمات بینایی از نظر تشخیصی اهمیتی ندارد، اگرچه به نظر میرسد محتوای توهمات با خلق بیمار در ارتباط باشد، مثلاً بیماران دارای خلق شاد تصاویری مانند خدا و شخصیتهای مقدس را می بیند و در بیماران دارای خلق افسرده تصاویری مانند لاشه و افراد خبیث را میبینند.
انواع توهم شنوایی
یکی از شایعترین انواع توهمات توهم شنوایی است، در توهم شنوایی ابتدایی بیمار صدای تیک تیک ساعت یا صدای تق تق و به عبارتی صداهای نامشخص را میشنود و در توهم شنوایی متشکل بیمار صدای حیوان یا انسان را میشنود.
انواع توهم لامسه
توهم لامسه شامل احساس لمس یک چیز گرم یا سرد، چنگ زدن، خزیدن حشرات روی بدن احساس قلقلک و خاراندن میباشد، این نوع توهم زدن نیز در اختلالات عضوی و اسکیزوفرن شایعتر از سایر بیماریهای روانی میباشد.
انواع توهم بویایی
توهم بویایی اغلب بوهای ناخوشایند مانند بوی گوشت گندیده، خاک، سم و غذای فاسد میباشد، اما بوهای خوشایند نیز شامل میشود لیکن به ندرت.
انواع توهم چشایی
این توهم زدن شامل احساس مزههای خاص به ویژه مزهای بد در غذا میباشد، این نوع توهم نسبت به سایر توهمات کمتر رخ میدهد در اختلالات عضوی و اسکیزوفرن شایعتر میباشد، البته تعدادی از داروهای ضد افسردگی معمولاً یک مزه بد (احساس تلخی) در دهان بیمار ایجاد میکنند که باید از توهم چشایی جدا کرد. بیشتر بخوانید
تعریف توهم زدن:
توهم زدن (واقعی) شامل ادراک محرک بدون وجود محرک میباشد، انواع توهمات واقعی را فقط در بین بیماران مشاهده میکنیم، اما توهم زدن کاذب را هم در افراد سالم و هم در بیماران میتوان مشاهده کرد، از انواع توهمات کاذب (شبه توهم) میتوان به توهم زدن پیش خواب و توهم زدن پس خواب اشاره نمود، در هر دو حالت مذکور فرد (سالم یا بیمار) در حالتی بین خواب و بیداری قرار دارد و مثلاً احساس میکند از پرتگاهی در حال افتادن است، که با واکنش نسبت به آن وضعیت بیدار میشود.
این دو نوع توهم زدن کاذب فقط از نظر زمان اتفاق افتادن با یکدیگر متفاوت میباشند، چنانکه مشخص است توهم زدن پیش خواب در هنگامی رخ میدهد که فرد برای خوابیدن آماده شده است و توهم زدن پس خواب در هنگامی رخ میدهد که فرد در حال بیدار شدن از خواب میباشد، توهم زدن واقعی همیشه به دنیای خارج و یک موقعیت واقعی نسبت داده میشود و فرد نسبت به توهم زدن بصیرت و بینش ندارد، روی هم رفته توهمات ممکن است نتیجه هیجانات شدید تلقین اختلالات اعضاءحسی، محرومیت حسی و اختلال سلسله اعصاب مرکزی باشد.
انواع توهم زدن
- توهم عملکردی: در اینجا محرک ایجاد توهم میکند و خود محرک نیز درک میشود، مثلا بیمار اسکیزوفرنی با شنیدن صدای زنگ ساعت صدای خدا را میشنود، بنابراین در بخشهای بیمارستان شاهد هستیم که بعضی بیماران اسکیزوفرن مبتلا به این توهم در گوش خود پنبه قرار میدهند تا صدایی که موجب ایجاد توهم میشود را نشنوند.
- توهم بازتابی: محرکی در یک میدان حسی توهمی در میدان حسی دیگر به وجود میآورد مثلا شنیدن صدای عطسه دیگران و احساس سر درد.
- توهم ماورای حسی:یعنی توهمی که خارج از توان عمل یک حس میباشد مانند زمانی که بیمار ادعا میکند که دشمنانش را که پشت دیوار هستند را میبیند یا زمانی که روبرو را نگاه میکند پشت سر خود را میبینند.
انواع توهم زدن در روانشناسی از منظری دیگر
توهم زدن مثبت و منفی
یکی از جدیدترین تقسیمبندیهای انواع توهم زدن به شکل توهم زدن مثبت و توهم زدن منفی میباشد.
توهم زدن مثبت مطابق است با تعریفی که در ابتدا از توهم زدن ارائه گردید (درک محرک بدون وجود محرک)، اما توهم زدن منفی در شرایطی رخ میدهد که گرچه سلسله اعصاب بیمار از نظر فیزیولوژیک در سلامت میباشد، بیمار از درک یک محرک واقعی ناتوان است، چنین پدیدهای را با هیپنوتیزم میتوان ایجاد کرد، گاهی نیز شخص محرکی را به علت ماهیت تروماتیک آن درک نمیکند این حالت بیشتر در بیماران هیستریک مشاهده میگردد .
برای دریافت مشاوره های علمی در زمینه های مختلف یا شرکت در کارگاه ها و خرید بسته ها در ساعت کاری (از 9 صبح تا 18 همه روزه به جز روزهای تعطیل) باشماره های زیر تماس بگیرید یا در تلگرام پیام بگذارید:
اگر خارج از کشور هستید و یا با ارسال تیکت راحتتر هستید از طریق فرم زیر برای ما پیام بگذارید ما در اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.
3 Comments
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام و عرض ادب
من1سال و نیمه چند مورد توهم بینایی رو تاالان دیدم جوری که حتی میشینم سرجام تا کم کم محو بشن و تمامش هم شب اتفاق افتاده موقع استراحت
یه چیزی که منو میترسونه توهم شنیداری هم جدیداً اضافه شده به مشکلم خیلی کم اتفاق افتاده ولی میشنوم صدا انسان رو
❤️ابزار سقف پر از آتیش بود و میچرخید
❤️یه ماهیتابه پر از هویج که میخندید
❤️موقع خواب دور تا دور بدن همسرم مث شعله بخاری آتیش آبی بود
❤️لباس های روی بند رخت بالا سرم مث اشباح شدن
❤️تو ساعت دیواری یه چیزایی مثل گردباد میچرخید
❤️کمد رو به روم مث یه اتاق شیک شد ولی منو میترسوند اسم همسرمم مدام صدا میزدم که کنارم خواب بود
❤️یه مچ دست تو فضای اتاق میچرخید
❤️ رو بالشت یه عالمه مو بود
❤️پشت لباس سمت گردن همسرم یه عالمه موی فرفری بود
موضوع عجیبی هستش! تشکر بابت پرداختن بهش
تشکر از اظهار نظر شما، باعث دلگرمی ماست که مطالب بیشتری منتشر کنیم