مذهب و روانشناسی همراه با 13 دقیقه پادکست
مذهب و روانشناسی
آیا مذهب برای سلامت روان مفید است؟ و ارتباط مذهب و روانشناسی چیست؟
در محافل زیادی در مورد مذهب و روانشناسی صحبت می شود, بعضی از افراد معتقد هستند که مذهب برای سلامتی روان مفید است در این باره از روانشناسانی همانند ویکتور فرانکل درباره مذهب و روانشناسی اظهار نظر کرده اند, بعضی از افراد هم معتقد هستند که مذهب برای سلامتی روان مضر است. روانشناسانی مانند فروید در کتاب آینده یک پندار در این باره توضیح میدهد که مذهب برای سلامتی روان مضر است.
بعضی از فلاسفه و جامعه شناسان مانند برتراند راسل و کارل مارکس هم معتقد هستند که مذهب برای سلامتی روان و همینطور بهبودی جامعه و ساختار سیاسی و اقتصادی مضر است. من (ارسطو رضایی) به عنوان روانشناس بالینی در زمینه اقتصادی و سیاسی هیچ اظهار نظری ندارم. در این نوشته و همینطور در این پادکست از منظر روانشناس بالینی به موضوع مذهب و روانشناسی و یا مذهب و سلامتی روان می پردازم و توضیح می دهم که مقصود و منظور فروید و دیگران از این که مذهب به سلامتی روان ما آسیب میزند چیست؟
و همینطور مقصود و منظور روانشناسانی مانند ویکتور فرانکل که معتقد بودند که مذهب برای سلامتی روان ما مفید است چیست؟؟
در این نوشته و همین طور دراین پادکست من توضیح می دهم که سخن هر دو دسته می تواند صحیح باشد, اگر که مذهب برای فرار از واقعیت های موجود و فرار از اضطراب هایی باشد که می بایست تجربه شود.
این نوع توسل به مذهب میتواند برای سلامتی روان ما و برای بهسازی زندگی مضر باشد، اما اگر که مذهب برای اخلاق گرایی و پرداختن به زندگی معنوی و معناگرایی استفاده شود می تواند برای سلامتی روان مفید باشد.
من ( ارسطو رضایی) در اینجا به موضوع مذهب و روانشناسی پرداختهام و از آنجایی که در حیطه اختیارات و حرفه من نیست به موضوعات دیگری نمی پردازم, بنابراین ممکن است که از منظر سیاسی و اقتصادی نقطه نظرات متفاوتی وجود داشته باشد, ولی از آنجایی که این نوشته صرفاً مربوط به مذهب و روانشناسی است این انتقادات که البته میتواند انتقادات وارد و بجایی باشد در اینجا مورد بحث قرار می گیرد.
- فروید و اریک فروم و بسیاری از روانشناسان دیگر, مذهب را راهی برای فرار از واقعیت های مسلم هستی ( مرگ, آزادی, تنهایی, بی معنایی) میدانند.در این باره فروید کتابی دارد با نام « آینده یک پندار » و اریک فروم هم کتابی دارد با عنوان « گریز از آزادی» که هر دوی این کتاب در حوزه مذهب و روانشناسی است
- ویکتور فرانکل نیز در کتاب « انسان در جستجوی معنا» توضیح میدهد که پناه بردن به عالم درون ما را از گزند عالم بیرون در امان نگه می دارد, مشاهدات ما هم نشان داده است که نوع خاصی از مذهب گرایی می تواند برای سلامتی روان مفید باشد
البته همانطور که گفتم بحث در این باره بسیار چالش برانگیز و فراوان است. در این فایل صوتی من درباره این موضوع صحبت کردم من درباره اینکه آیا مذهب واقعیت دارد یا ندارد هیچ صحبتی نکرده ام.
بعضی از روانشناسان معتقد هستند که مذهبی بودن خوب است و تاب آوری و توان ما را بالا میبرد و اضطراب ما را کاهش می دهد و باعث می شود. که معنایی برای خود و برای زندگی خود داشته باشیم و امید به زندگی ما بالاتر می رود.
اما بعضی دیگر از روان شناسان معتقد هستند که بسیاری از افراد از مذهب سوء استفاده میکنند, آنها وقتی که با مشکلات روبرو می شوند به جای اینکه آن را حل کنند و با آن روبرو شوند و اضطراب متناسب با آن موقعیت را تجربه کنند و به فکر راه حل باشند با مذهب اضطراب متناسب خود را فرونشانی می کنند, بعضی از افراد خود را فریب میدهند و مذهب می تواند برای آنها مضر باشد.
مذهب هم می تواند برای سلامت روانی ما مفید باشد و هم می تواند ضرر داشته باشد من در این فایل صوتی درباره ضررها و زیان های مذهب صحبت کردهام. وقتی که من در این پادکست میگویم ضرر و زیان منظورم این نیست که خود مذهب ضرر و زیان داشته باشد. بلکه منظور من این است که بستگی دارد که ما چگونه از مذهب استفاده کنیم؟ و بسته به انگیزه روانی می تواند مذهب برای بعضی از افراد مفید و در جهت تسهیل روان باشد و برای بعضی از افرادهم مضر باشد.
بنابراین در این پادکست من (ارسطو رضایی) به هیچ عنوان وارد بحث الهیات نشدهام و درباره حقانیت هیچ مذهبی صحبتی نکردهام.
اصولاً روانشناس بالینی در این باره نمی تواند اظهار نظر کند, این بحث مربوط به روانشناسی به الهیات و فلسفه است و نه روانشناسی و از لحاظ علمی، روانشناسی درباره هست و نیست صحبت میکند و نه درباره بایدها و نبایدها.
برای دریافت مشاوره های علمی در زمینه های مختلف یا شرکت در کارگاه ها و خرید بسته ها در ساعت کاری (از 9صبح تا 18 همه روزه به جز روزهای تعطیل) باشماره های زیر تماس بگیرید یا در واتساپ یا تلگرام پیام بگذارید.
درباره ارسطو رضایی
مرکز روانشناسی خود بیداری آموزش به دانتشجویان روانشناسی و روانشناسان و خانواده ها
نوشتههای بیشتر از ارسطو رضایی
دیدگاهتان را بنویسید