دلیل کابوس های شبانه و کابوس های تکراری
روانشناسی کابوس
برخی از محققان رویاهای منفی را «تکرار تهدیدها» می نامند. منظور از این اصطلاح آن است که بیشتر افراد تهدیدهای احتمالی را که در زندگی واقعی با آنها روبرو می شوند در کابوس های شبانه و کابوس های تکراری در ذهن خود تکرار می کنند. به همین دلیل است که اغلب افراد هنگامی که از کابوس های شبانه بیدار می شود تصاویر و محتوای خواب خود را به خوبی به یاد می آورند. در کتاب های روانشناسی در زمینه دلیل کابوس های شبانه و کابوس های تکراری صبحت شده است.
درمان کابوس شبانه
درمان به علل بروز کابوس بستگی دارد. اگر تراپیست تشخیص دهد که اختلال کابوس شبانه به دلیل PTSD همراه با اضطراب و حملات پانیک است، نوعی از درمان تحت رفتار درمانی شناختی برای آن تجویز می شود.
این درمان به بیمار کمک می کند که الگوهای فکری خود را در مورد تروما تغییر دهد و در مدیریت خشم، حس گناه و ترس همراه با تروما عملکرد بهتری داشته باشد.
علت کابوس های شبانه
- اضطراب و استرس از دلایل عمده کابوس های شبانه هستند. بیشتر بخوانید
- تروما (ضربه جسمی یا روحی) یا حوادث ناراحت کننده مانند مرگ یک عزیز
- به هم خوردن نظم خواب، کمبود خواب، خستگی ناشی از پروازهای طولانی مدت هوایی، بیماری و تب
- عوارض جانبی یک دارو یا درمان خاص
- دارو یا ترک دارو مانند قرص خواب
- مصرف الکل یا ترک آن
- اختلال تنفس در هنگام خواب مانند آپنه خواب
- اختلالات خواب مانند نارکولپسی یا اختلال اضطراب در خواب
- غذا خوردن با فاصله کمی قبل از ساعت خواب
اما اگر که علل بالا دلیل کابوس های شبانه و کابوس های تکراری شما نباشد نوشته زیر را بخوانید:
علت کابوس های شبانه و کابوس های تکراری
بسیاری از مراجعین من (ارسطو رضایی) می گویند که من کابوس های تکراری می بینم و نمی دانم چرا همیشه در هنگام کابوس احساس می کنم که در وضعیتی هستم که هیچ پناهگاهی ندارم احساس ناامنی می کنم، گاهی هم احساس می کنم که مورد حمله قرار گرفتهام و بعد به شدت از خواب میپرم در حالی که ضربان قلب افزایش پیدا کرده است. مشاهدات ما نشان داده است که کابوس های شبانه و کابوس های تکراری با چندین طرحواره ارتباط بسیار تنگاتنگی دارد:
1_ ارتباط طرحواره محرومیت هیجانی و کابوس های شبانه
طرحواره محرومیت هیجانی در کودکان شکل میگیرد که والدین می دارند که از لحاظ هیجانی ناپخته و خام هستند. کودکان نیاز به حمایت و دلگرمی و احساس امنیت و صحبت کردن در مورد احساسات و درک شدن احساسات خود دارند، اما بعضی از والدین این نیاز را در کودک برآورده نمی کنند آنها ممکن است که به لحاظ رفتاری آماده کمک به فرزندان خود باشند اما قادر به دلگرمی دادن احساس امنیت دادن و درک کردن دنیای درونی کودکان خود نیستند و به همین دلیل این کودکان در حقیقت دچار تنهایی هیجانی میشوند. تنهایی هیجانی به زبان طرحواره درمانی همان طرحواره محرومیت هیجانی است. بیشتر بخوانید
طرحواره محرومیت هیجانی با افسردگی و اضطراب همایندی بسیار زیادی دارد بسیاری از این افراد مشکلاتی در به خواب رفتن ندارند و یا دچار کابوس های شبانه و یا کابوس های تکراری می شوند، روند درمان برای این بیماران که دچار کابوس های شبانه هستند طولانیتر است آنها می بایست این طرحواره را درمان کنند مسیری که من در اتاق درمان در نظر میگیرم دو مسیر درمانی است ابتدا درمان طرحواره درمانی و پس از آن دعوت در گروه درمانی تا بتوانند به بازسازی خاطراتی که در مراحل پیش کلامی در آنها شکل گرفته است بپردازند.
طرحواره محرومیت هیجانی، یکی از طرحواره های بسیار رایج است و در عین حال بسیار پنهان است روانشناسان در این مورد باید دقت نظر بسیار زیادی خرج بدهند بسیاری از این مراجعان در دام مستقل نمایی و بینیازی هیجانی میافتند، بسیاری از این افراد ممکن است که به نظر بسیار موفق بیایند و یا بی نیاز به نظر بیایند اما در درون دچار تنهایی هیجانی هستند.
چرا ارتباط هیجانی انقدر مهم است و محرومیت هیجانی این همه ناخوشایند است؟
یک دلیل مهم برای نیاز شدید افراد به رابطه هیجانی با دیگران وجود دارد، در طول فرایند تحول انسان همیشه گروهی زندگی کردن و جزئی از گروه بودند کمتر و کم فشار تر بوده است و آن دسته از پیشینیان ما که گروهی زندگی می کردند، شانس بیشتری برای بقا داشتند زیرا از امنیت ناشی از رابطه با دیگران برخوردار بودند.
بنابراین به خاطر داشته باشید که وقتی در حسرت یک رابطه عمیق عاطفی به سر می برید و احساس تنهایی برای شما دردناک است، صرفاً با یک تجربه فردی و شخصی سر و کار ندارید بلکه این تجربه هیجانی سرچشمه های ژنتیکی به قدمت طول تاریخ بشر دارد، پیشینیان ما درست مثل شما نیاز جدی به صمیمیت و رابطه هیجانی داشتند.
نیاز شما به توجه و رابطه، به تاریخ نوع بشر بر می گردد دلیل عدم تمایل شما به تنهایی و انزجار تان از آن به ماقبل تاریخ مربوط می شود، اگر که شما هم دچار کابوس های شبانه هستید شاید که دلیل کابوس های شبانه و کابوس های تکراری شما طرحواره محرومیت هیجانی باشد.
برای انجام تست محرومیت هیجانی لینک زیر را لمس کنید:
2_ طرحواره اطاعت و کابوسهای شبانه
دلیل دیگر برای کابوس های شبانه می تواند طرحواره اطاعت باشد، کسانی که گرفتار این طرحواره هستند، نمی توانند در روابط بین فردی خواسته ها و نیازها و ناراحتی های خود رابیان کنند، آنها طوری رشد کرده اند که خشم خود را فرو می خورند و این خشم در خواب بر اثر غیر فعال بودن مکانیسم دفاعی، خود را به شکل کابوس نشان می دهد، مثلا زنی از شخصی ناراحت است و آن شخص به شکلی به او زورگویی می کند، ممکن است این خانم دچار کابوسهای شبانه و کابوس های تکراری شود هرچند که محتوای کابوس با اتفاقی که برایش افتاده است تناسب نداشته باشد. بیشتر بخوانید
3_ درگیری با اخلاق، ارزشها و سنت ها
در برخی از مراجعین هم این را مشاهده کرده ام که وقتی می خواهند چارچوب اخلاقی یا سنت یا ارزشهایی که در جامعه وجود دارد ( ولی آن را قبول ندارند) وقتی می خواهند آن را زیرپا بگذارند دچار کابوسهای شبانه و کابوسهای تکراری می شوند، بخصوص وقتی که پای تابو در میان باشد، مثلا یکی از مراجعینم خانمی بود که از شهر خود به تنهایی به تهران آمده بود ولی با دوست پسر خود زندگی می کرد اما این موضوع را از خانواده اش پنهان کرده بود و نیز بکارت خود را هم به اختیار خود از دست داده بود ولی از لحاظ فکری و نیز سنت ها با خودش درگیر بود و به همین دلیل دچار کابوسهای شبانه و کابوسهای تکراری بود.
در عین حال دو نکته را به خاطر داشته باشید: آنچه که در اینجا گفتم تجربه ی من ( ارسطو رضایی) در اتاق درمان و یا در کارگاههای مشاوره بود، ولی ممکن است برای شما دلیل دیگری داشته باشد، بهترین روش اینست که به یک روانشناس صاحب صلاحیت مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره های علمی در زمینه های مختلف یا شرکت در کارگاه ها و خرید بسته ها در ساعت کاری (از 9 صبح تا 18 همه روزه به جز روزهای تعطیل) باشماره های زیر تماس بگیرید یا در تلگرام پیام بگذارید:
اگر خارج از کشور هستید و یا با ارسال تیکت راحتتر هستید از طریق فرم زیر برای ما پیام بگذارید ما در اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.
درباره ارسطو رضایی
مرکز روانشناسی خود بیداری آموزش به دانتشجویان روانشناسی و روانشناسان و خانواده ها
نوشتههای بیشتر از ارسطو رضایی
دیدگاهتان را بنویسید