طرحواره منفی گرایی بدبینی چیست؟
طرحواره منفی گرایی و بدبینی به معنای دائمی بودن دیدگاه منفی به جهان است، که افراد نمیتوانند نقاط قوت و مثبت مسائل را ببینند و همواره در انتظار اتفاقات ناگوار هستند.
آسیبهای طرحواره منفی گرایی و بدبینی
طرحواره منفی گرایی و بدبینی میتواند در روابط و سلامت جسمی و روانی آسیبهای قابل توجهی ایجاد کند و باعث تضعیف اعتماد به نفس و افزایش احساسات ناامیدی و اضطراب شود. این رفتار ممکن است به دشواریهای ارتباطی، کاهش تواناییهای مذاکره، ناکارآمدی در محیط کار و کاهش مراقبت از سلامت منجر شود.
درمان طرحواره منفی گرایی
راهکارهای درمانی طرحواره بدبینی شامل عدم اجبار برای آغاز درمان و توجه به جوانب مثبت اتفاقات است، که از طریق مشاوره با مشاور با تجربه و ثبت افکار مثبت میتواند موثر باشد و کمک به کاهش اثرات منفی بدبینی در زندگی فرد داشته باشد.
طرحواره منفی گرایی بدبینی چیست؟
چرا بعضی از افراد تاریک بین و پوچ گرا هستند؟ چرا بعضی از افراد همیشه جنبه منفی مسائل رو می بنند؟ چرا بعضی ها همیشه ناراضی و غرغرو هستند و زندگی را توخالی می بینند و می گویند چرا به دنیا آمدیم و کاش به دنیا نمی آمدیم؟ این موضوع می تواند مربوط به طرحواره منفی گرایی باشد، بعضی از افراد منفی گرا هستند.
من ارسطو رضایی هستم روانشناس بالینی و در این نوشته می خواهم به صورت کامل در مورد طرحواره منفی گرایی و بدبینی در 7 بخش توضیح دهم، از شما می خواهم صبور باشید و تا انتها مطالعه بفرمائید، مثالها را بخوانید، پادکست ها را بشنوید، ویدئو را تماشا کنید، تست را اجرا کنید، علائم طرحواره منفی گرایی بدبینی را مطالعه کنید و در انتها هم تست را قرار می دهم تا بررسی کنید که آیا گرفتار این طرحواره هستید یا خیر، و هم در مورد راههای درمان آن توضیح می دهم.
1_ پادکست طرحواره منفی گرایی بدبینی
پادکست تله منفی گرایی به زبان ساده
2_ ویدئوی مربوط به طرحواره منفی گرایی بد بینی
در ویدئوی زیر مفصلا در مورد طرحواره منفی گرایی بد بینی توضیح داده ام، برای مشاهده ویدئو فیلترشکن خود را خاموش کنید
3_ تعریف طرحواره منفی گرایی و بدبینی چیست؟
طرحواره منفی گرایی و بدبینی با طرحواره بیاعتمادی و بدرفتاری متفاوت است. بیاعتمادی و بدرفتاری متوجه شخص میشود، اما تله منفیگرایی و بدبینی شامل یک نوع نگاه به کل هستی و جهان میشود.
کسانی که طرحواره منفی گرایی را دارند بیشتر اوقات بر روی جنبههای منفی زندگی مثل درد مرگ، فقدان، ناامیدی، خیانت ها، شکستها و درگیریها توجه میکنند. اگرچه که ممکن است اوضاع بر وفق مراد باشد و داشتههای زیادی داشته باشند؛ اما دائماً به جنبههای منفی چیزها نگاه میکنند و جنبههای مثبت زندگی را کمتر میبینند. بیشتر بخوانید
بعضی از این افراد تصور میکنند که افراد واقع بینی هستند. درصورتیکه اینطور نیست، مثلاً این بیت شعر ورد زبان آن هاست که:
جهان پیر است و بیبنیاد، از این فرهاد کش فریاد.
درصورتی که در همین جهان بسیاری متولد میشوندکه لذت می برند و زندگی را زیبا می دانند، و واقعیت این است که ضمن اینکه مرگ هم وجود دارد، زایش هم وجود دارد. ضمن اینکه خزان هست، بهار هم هست. ضمن اینکه جدایی هست، وصال هم هست.
افراد مبتلا به طرحواره بدبینی زمینه این را دارند که بهصورت وسواس گونهای اندیشمند باشند. درباره مسائل مختلف مثل مسائل مالی، روابط بین فردی و اتفاقاتی که میخواهد بیفتد غالبا این افراد احساساتی که دارند نگرانی و تنش است. غالبا اهل گله و شکایت و غرغر و آه و ناله هستند. همیشه نیمه خالی لیوان را میبینند و در روابط بینفردی هم بههمین دلیل مشکل ایجاد میکنند. بیشتر بخوانید
کسانی که اختلال شخصیت افسرده دارند یکی از طرحوارههایی که دارند طرحواره منفیگرایی و بدبینی است. به عنوان مثال ممکن است دوستی داشته باشند که بسیار باصفا و با مهر و محبت باشد، اما باز هم منفیگرایی دست از سر آنها برنمیدارد و میگویند چه فایده که آدمهای دیگر نامهربان هستند.
4_ علائم طرحواره منفی گرایی و بدبینی چیست؟
نشانه های تله منفی گرایی هم از لحاظ رفتاری هم احساسی و هم ازدواج:
- احساسات: تنش و نگرانی
- رفتارها: گله و شکایت و بلاتکلیفی، افراد مبتلا به طرحواره منفی گرایی و بدبینی، همیشه نیمه خالی لیوان را می بینند و به همین دلیل برای دیگران مشکل ایجاد می کنند، کسانی که طرحواره منفی گرایی و بدبینی دارند همه چیز را از عینک منفی نگاه می کنند، آنها در هر موقعیتی به دنبال غم و رنج هستند، آنها معتقد هستند که جهان جای بدی ست و ممکن است که :
- به همین دلیل چرا باید ازدواج کنیم؟
- چرا باید بچه دار شویم؟
- اگر فرزندمان در آینده معتاد شود چه؟
- در آن صورت چه باید بکنیم؟
- هر کسی که به دنیا بیاید، در این جهان رنج می کشد، چرا باید در این جهان رنج آلود یک فرد دیگر را اضافه کنیم؟
کسانی که طرحواره منفی گرایی و بدبینی دارند، معتقد هستند که اساساً زندگی رنج و درد است، البته من هم به شخصه به عنوان شخصی که فلسفه میداند، معتقد هستم که زندگی فی نفسه برای خوشگذرانی نیست، هرگز در تکامل و طبیعت، چیزی به نام شادمانی به عنوان برنامه ی تکامل نداریم بلکه برنامه تکامل صرفاً بقا است. اما به هر حال در لابلای زندگی شادی هست، هر زایش تولد دوباره است.
وقتی که گروه انجمن فلسفه و روانشناسی را در فیسبوک حدود ۱۰ سال قبل راه اندازی کرده بودم، جملات کوتاه زیادی در آنجا گذاشته می شد، یک بار یکی از اعضا نقل قولی از برتراندراسل کرد که می گفت؛ اگر بدانیم که دوستان ما درباره ما چه فکری می کنند، آن وقت هیچ وقت دوست نداشتیم آنها را ببینیم.
این جمله کاملا درست است و برتراند راسل در «کتاب تسخیر خوشبختی» که ترجمه فارسی آن هم موجود است، این حرف را زده است، اما در ادامه گفته ؛ ولی با این حال نمی توانیم دست از دوستی ها بکشیم، به هر حال ما به دوست نیاز داریم و باید با دوستان خود ارتباط داشته باشیم.
بعضی از افراد مبتلا به طرحواره منفی گرایی بدبینی معتقدند که دیدگاه آنها در واقع یک نوع فلسفه و نگاه فلسفی است در صورتی که فلاسفه بدبین و منفی گرا نبودند، بلکه واقع بین بودند. به عنوان مثال شوپنهاور همانقدر که به واقعیات تلخ و گزنده زندگی اشاره می کند،خوشی ها و واقعیات خوب را هم می دید.
اگر شما هم گرفتار طرحواره منفی گرایی و بدبینی باشید، آنقدر آه و ناله می کنید که دیگر کسی دوست ندارد که با شما هم صحبت شود، حتما این شعر را شنیده اید که می گویند؛ در انجمن خود راه ندهید همچو منی را افسرده دل، افسرده کند انجمنی را.
اگر که شما هم گرفتار طرحواره منفی گرایی بدبینی هستید، چون شور و هیجان ندارید و دائما جنبه منفی زندگی را میبینید، دیگران را فراری می دهید و دیگران از دست شما خسته می شوند.
اگر هم ازدواج کنید آنقدر جنبه تاریک زندگی را می بینید و آنقدر ذهنتان فقط به نیمه خالی لیوان نگاه میکند که کمکم یا همسرتان مانند شما افسرده می شود و یا اینکه از شما دور می شود.
من(ارسطو رضایی) به عنوان کسی که هم روانشناس است و هم فلسفه خوانده است، باور دارم که به هیچ عنوان فلسفه زندگی شادمانی نیست، من باور دارم که زندگی آنچنان که می گویند زیبا نیست، بلکه زندگی پر از دردسر و گرفتاری است، اما به هر حال باید زندگی کرد، حالا که زنده هستیم به قول شوپنهاور بهتر است که کت را در بیاوریم، در جایی آویزان کنیم تا نمایش تمام شود و با تمام وجود ببینیم و لذت ببریم.
همانطور که سارتر می گوید:
برای زندگی به جز قلعه سوخته هیچ چیزی نگذارید.
بنابراین اگرچه زندگی به خودی خود، هدفی به نام شادمانی ندارد، اما لازم نیست زانوی غم بغل بگیریم بلکه می توانیم شادمانی ها و لذاتی هم که در زندگی هست مانند آموختن ، دیدن، شنیدن، خندیدن، خوردن و…. را ببینیم و از آن بهره جویی کنیم.
کسانی که گرفتار طرحواره منفی گرایی و بدبینی هستند، همیشه جنبه های منفی زندگی را نگاه می کنند، آنها دائما به درد، مرگ ،فقدان، ناامیدی، خیانت، شکست و... در عرصه زندگی توجه می کنند آنها دید منفی نسبت به جهان دارند ایدئولوژی آنها منفی گرایانه است؛ مثلاً کافی ست که یکبار با همسرشان دچار تعارض بشوند، نمی فهمند که این تعارض ها طبیعی ست یا اینکه دائماً در رفتار دیگران ،آثاری از خیانت را مشاهده میکنند، آنها می گویند:
- اگر ازدواج کنم و همسرم خیانت کند چه؟
- اگر بچه دار شوم و فرزندم معتاد شود چه؟
- چرا باید ازدواج کنم و فرزندی را به این جهان پر از درد و رنج اضافه کنم؟
- چرا باید ازدواج کنم؟
- دنیای بدی شده، هر کسی به فکر خودش است.
- آخر و عاقبت همه ی ازدواج ها جدایی و طلاق و یا خیانت است.
- و هیچکس از ازدواجش راضی نیست.
5_ تست طرحواره منفی گرایی بدبینی
برای اینکه بررسی کنید که آیا گرفتار طرحواره منفی گرایی بدبینی هستید یا خیر، لینک زیر را لمس کنید و پرسشنامه را تکمیل کنید:
6_ درمان طرحواره منفی گرایی و بدبینی چیست؟
در درمان طرحواره منفی گرایی این افراد ما میخواهیم که کمک کنیم فرد نگاه واقعبینانه ای به جهان هستی داشته باشد. همانطور که مرگ هست تولد هست و همانطور که زمستان هست، تابستان هست. هدف ما از درمان این است که این افراد نگرش متعادلتری پیدا کنند و اندیشههای وسواس گونه شان را کنار بگذارند. البته احتمال اینکه این افراد به طور کامل تبدیل یک انسان خوشبین و واقعبین شوند، خیلی کم است، اما میتوانند به سمت تعادل حرکت کنند. بیشتر بخوانید
طول درمان طرحواره منفی گرایی این افراد مقداری طولانیتر است. نگرانی کمتر، پیشبینیهای کمتر، اندیشناکی کمتر درباره مسائل آینده میتواند علامت بهبودی باشد و انتظار داریم که در پایان درمان بهجای اینکه با ترسولرز به آینده نگاه کنند به ارضای نیازهای هیجانی خودشان و پیگیری استعدادهایشان توجه کنند.
برای درمان طرحواره منفی گرایی بدبینی می توانید به دو روش عملی کنید، روش اول این است که به یک درمانگر صاحب صلاحیت و متخصص و آموزش دیده در این زمنیه مراجعه کنید، برای این منظور می توانید از روانشناسان مرکز روانشناسی خودبیداری کمک بگیرید، روش دوم این است که در گروه درمانی«شفای کودک درون» که توضیحات آن را در ادامه قرار داده ام و همینطور در کارگاه «خداحافظ نگرانی» شرکت کنید.
اگر روانشناس هستید و می خواهید طرحواره درمانی را به صورت کامل بیاموزید می توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید و بسته کارگاه طرحواره درمانی برای درمانگران را که بر اساس سر فصلهای انجمن بین المللی طرحواره درمانی تهیه شده است تهیه کنید:
اگر شما یا اطرافیانتان مبتلا به طرحواره منفی گرایی و بدبینی هستید برای دریافت مشاوره حرفه ای یا شرکت در کارگاه ها و خرید بسته ها در ساعت کاری (از 9صبح تا 18 همه روزه به جز روزهای تعطیل) باشماره های زیر تماس بگیرید یا در واتساپ یا تلگرام پیام بگذارید.
اگر خارج از کشور هستید و یا با ارسال تیکت راحتتر هستید از طریق فرم زیر برای ما پیام بگذارید ما در اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.
درباره ارسطو رضایی
مرکز روانشناسی خود بیداری آموزش به دانتشجویان روانشناسی و روانشناسان و خانواده ها
نوشتههای بیشتر از ارسطو رضایی9 Comments
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام
دائم نگران بودم راجب هرچیزی بیشتر دید منفی داشتم
اگه قرار بود کاری انجام بدم حتی اگه اون کار درست بود ولی اینقدر به دید منفی نگاه میکردم که اخر انجامش منصرف میشدم.
همسرم میگفت تو انرژی منفی ونا امیدی میدی به زندگی.
با پیشنهاد همسرم به مرکز روانشناسی خودبیداری مراجعه کردم
و طی دوره درمانی توسط اقای رضایی درمان شدم.
واقعا سپاسگزارم که منو از دنیایی منفی و پراسترس که نسبت به زندگی کردن داشنم نجات دادید.
خواهش می کنم
آقای رضایی طول درمان چقدر هست؟ آیا میتونم حضوری به شما مراجعه کنم برای درمان طرحواره؟
به چندجلسه نیاز داریم تا اسن طرحواره درمان بشه.
باتشکر
سلام درمان این طرحواره 9ماه طول می کشد برای این منظور با مرکز روانشناسی خودبیداری تماس بگیرید.
سلام آقای دکتر
نمیدونم چجوری ازتون تشکر کنم، شما زندگی منو نجات دادین دید من رو عوض کردین
دیگه خبری از اون فکرای منفی که صبح تا شب درگیرش بودم نیست و همهی نتیجه ی علم شماست
من تحت درمان شما بودم و بسیار خوشحالم از اینکه با شما اشنا شدم
قطعا نقطه ی عطف زندگی من بوده
تندرست و سلامت باشید.
سلام وقتتون بخیر آقای دکتر
ممنون که سخاوتمندانه اطلاعاتتون رو در اختیار ما میذارین
سلام اقای دکتر
دیگه خسته شده بودم اصلاقدرت تصمیم گیری نداشم همه آنها هم بخاطر کمال گرایی منفی بود ازوقتی که مطالعه میکنم مطالبتان را توانستم درتصمیم گیریهایم مصمم تر باشم
سلام از زمان نوجوانی مشکلات جسمی و روحی درگیرم که هرگز فک نمیکردم دلیلش کمال گرایی منفی باشه
عالی بود آقای دکتر. درس مهم و ضروری برای ما بود.فکرشم نمیکردم همه ی اینها بخاطر کنال گرایی منفی باشد