شوپنهاور عقاید/ آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
شوپنهاور عقاید/ آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
تنها بودن یک امر مسلم هستی است و ما اگر در جمع هم باشیم تنهاییم .هیچ کس قادر به از بین بردن تنهایی ما نیست و البته دیگران هم تنها هستند، همه موجودات تنها هستند، ولی چون ما انسان هستیم و هوش داریم و چین خوردگیهای مغز ما بیشتر است نسبت به تنهایی خودآگاهی پیدا میکنیم و آگاه میشویم که ما تنها هستیم و آگاه میشویم که دیر یا زود خواهیم مرد.
و این منشا اضطراب بسیار زیاد برای ما میشود که باعث میشود به جمع متوسل شویم. درهر صورت پذیرش این امر مسلم هستی و این واقعیت که ما تنها هستیم میتواند مقدمه ای باشد برای درک اینکه بفهمیم دیگران هم مانند ما تنها هستند، دیگران هم مانند ما در برابر طبیعت مفلوک و بیچاره هستند و این بابی میشود برای شفقت و دلسوزی. به قول بروئر «وقتی که ما میفهمیم که همه ما در دریای هستی تنها هستیم و همچون کشتی های سرگردان هستیم . پیچک صمیمیت رشد میکند و ازدیوار بلند تنهایی عبور میکند. این نوع صمیمیت و شفقت که برخاسته از فهم یک حقیقت است ناب و خالص است»
به این معنا که اینگونه نیست که من به این دلیل نسبت به شما مهربان هستم که از شما توقعی داشته باشم .اینگونه نیست که من به این دلیل با شما ارتباط برقرار میکنم که میخواهم از شما به عنوان وسیله ای برای پرکردن تنهایی خودم وبرای رفع نیاز خودم استفاده کنم. بلکه به این دلیل با شما ارتباط برقرار میکنم و به این دلیل با شما مهربان هستم که میفهمم شما هم مانند من تنها هستید.
شما هم مانند من در برابر زندگی،طبیعت و دربرابر وقایع مفلوک، درمانده و بیچاره هستید. یعنی اینکه آنچه شوپنهاور به آن اشاره کرده به این معناست که ما این را بفهمیم علت اینکه ما به جمع گرایش پیدا میکنیم نوع دوستی نیست بلکه فرار از طبیعت است.
مانند یک پارادوکس کاملا بر عکس خواهد شد یعنی وقتی این را میفهمیم که برای فرار از تنهایی به اجتماع پناه میبریم و پس از آن میفهمیم که همه اینگونه هستند.
آن وقت است که صمیمیت واقعی وعلاقه واقعی شکل میگیرد.برخی از دوستان می گویندکه این تفکر افسرده هاست .افسرده ها همانطور که DSM5 به آن اشاره میکند کسانی هستند که کارکردهای شغلی و تحصیلی و یا روابطشان مختل میشود.
این سخن و این نقل قول یک نقل قول فلسفی است. بعضی از عقول،سخنان پرمغز و وزین فلسفه را نمی فهمند بنابراین بهتر است وقتی که این جملات را نمیفهمند بگویند ما متوجه نمیشویم نه اینکه قیاس به نفس کنند.
به قول مولانا که در داستان طوطی و بازرگان راجع به این صحبت میکند که طوطی شیشه روغنی را از قفسه اند اخت و ریخت و بازرگان طوطی را زد و پرهای سرش کنده شد و کچل شد و بعد از آن یک کچل وارد مغازه شد و طوطی خیال کرد این آقایی که کچل است هم روغن ریخته است. بناربراین میگوید:«از چه ای کل با کلان آمیختی تو مگر از شیشه روغن ریختی؟»و به قول مولانا:«از قیاسش خنده آمد خلق را»
تاثیر شوپنهاور بر فلسفه اگزیستاسیال و نیز بر روانشناسی اگزیستاسیال یا وجودگرا غیر قابل انکار است. اینکه روانشناسان وجودگرا معتقدند که دغدغه انسان امروز یک دغدغه وجودی و فلسفی است و همه به خاطر گریز و وحشت از تنهایی به جمع پناه میبرند . این به این معنا نیست که ما به جمع گرایش پیدا نکنیم بلکه به این معناست که بفهمیم دلیلش چیست؟ وقتی که این را بفهمیم دیگر توقع بیجایی از دیگران نداریم .
همه ما جزئی از طبیعت هستیم، موجود میشویم و بعد نابود میشویم. شوپنهاور در جایی اشاره میکند به اینکه وقتی که در آسمان لکه ای ابر پیدا میشود کسانی که روح ترسویی دارند از ترس به خودشان میلرزند .این چیزی است که ما در روانشناسی به آن افسردگی فصلی میگوییم
و اشاره به اینکه زندگی سراسر مبارزه است و درهر قدمی که برمیداریم باید بجنگیم. حداقل برعلیه سکون و یکنواختی باید بجنگیم. همین الان اگر قرارباشد من از اینجایی که هستم بلند شوم و به آشپزخانه بروم باید برعلیه نشستن بجنگم و به قول ولتر : «انسان با شمشیری در دست میمیرد».یعنی،ما دائما در حال جنگیم تا روزی که بمیری .
بنابراین یک فیلسوف واقعی وقتی که این واقعیتها را میفهمد. این واقعیت که من تنها هستم . روزی میمیرم و عزیزان من هم روزی میمیرند . از این واقعیت به خودش نمیلرزد و نمیترسد. بلکه به قول شوپنهاور گستاخانه سینه سپر میکند و به فکر خودکشی هم نمی افتد. بلکه میداند زندگی رنج است و لابلای زندگی شادیهایی هم هست . به محض اینکه شادی را دیدیم تمام درها را باز میکنیم و ازآن استفاده میکنیم و از آن لذت میبریم و درزمان اینجا و اکنون زندگی میکنیم .حسرت گذشته را نمیخوریم و ترس از آینده نداریم، تفکر یک فیلسوف این گونه است.
روزی که قرار بود سقراط جام شوکران رابنوشد چند تن از دوستانش گفتند: ما میتوانیم راه فرار از زندان را برای شما پیدا کنیم . سقراط گفت:چرا باید فرارکنم؟اچه چیز باید فرار کنم؟من قرار است روزی بمیرم. فرار من یعنی اینکه من میدانم زنده بودن بهتر از مردن است و من این را نمیدانم ومن خبرندارم که کدام بهتر است بنابراین من از مردن ترسی ندارم. چون من هیچ چیز نمیدانم و اگر من فرار کنم سخن خود را که همیشه میگفتم من هیچ نمیدانم را نقض کرده ام . یعنی اینکه یک فیلسوف واقعی از واقعیات هیچ ترس و وحشتی ندارد.
اینکه من تنها هستم واین چقدر دردناک است و در شبکه های اجتماعی در فیسبوک در تلگرام اینجا و آنجا مبیبنیم و میشنویم جملاتی که دائما ناله میکنند که من تنها هستم. طفلکی من و جملاتی از این دست.و جملاتی که از شوپنهاور،نیچه و صادق هدایت و این وآن نقل قول میکنند.بلکه جراتمندانه و شجاعانه واقعیت را میبیند و زندگیش را میکند.
باز هم شوپنهاور در جایی میگوید زندگی شاد ممکن نیست و باید شجاعانه زندگی کرد.
شجاعانه زندگی کنیم و اگر لحظاتی بود که شادی به سراغ ما آمد. همانطوری که عرض کردم تمام باید درها را باز میکنیم و لذت میبریم.ولی از دیدن واقعیت به خودمان نمیلرزیم . من میفهمم که من تنها هستم و شما نیز تنها هستید ومن هرکاری که از دستم بر بیاید برای شما انجام میدهم و شاید شما هم متقابلا این کار را انجام دهید و من دیگر توقع و انتظاری ندارم که شما هم متقابلا کاری برای من انجام دهید.
شما ممکن است مرا آزار دهید و من میدانم که اینها واقعیات زندگی است و دچار رنج روانی نخواهم شد. مقداری آن رنج را تحمل میکنم اما بوسیله رنج روانی آن رنج را چندین برابر نخواهم کرد.
. بنابراین فلسفه شوپنهاور یک فلسفه بدبینانه نیست . یک فلسفه واقع بینانه است و کسانی که دستی در مطالعه به خصوص در روانشناسی وجودگرایی دارند به خوبی از تاثیر و درمان شوپنهاور آگاه هستند .می دانند تنها یک زمان اصالت دارد و آن زمان ،اکنون است . گذشته و آینده بازیگوشیهای ذهن است بنابراین باید از این لحظه ناب لذت ببریم.
به قول مارکوس سیلیوس فرقی ندارد که سه سال سی سال سیصد سال یا سه هزار سال زنده باشیم. درهر صورت ما فقط زمان حال را از دست میدهیم . روزی که قرار است من بمیرم نمیگویند آقای رضایی شما بیست سالتونه،سی سالتونه ،چهل سالتونه،شصت سال یا سیصد سالتونه . من فقط یک لحظه را از دست میدهم و آن زمان حال است . فردی که فیسوفانه زندگی میکند متوجه این واقعیت است و در اکنون زندگی میکند.
شوپنهاور عقاید- آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
در این دو فایل صوتی من درباره این توضیح داده ام آیا شوپنهاور واقعاً فیلسوفی بدبین بود؟
بسیاری از افراد تصور می کنند که او فیلسوفی بدبین بود بیشتر مردم گزیدههایی از جملات او را که حاکی از نگاه سرسختانه و جدی او به زندگی است اینجا و آنجا بازنشر می کنند و بر اساس آن گزیده ها تصویری از شوپنهاور پیدا می کنند
در این فایل صوتی من ارسطو رضایی کارشناس فلسفه که سالهاست با آثار شوپنهاور آشنایی دارم و در کتابهای خودم هم به افکار او اشاره کرده ام بر اساس مطالعات جدی که در آثار او کردهام شوپنهاور را معرفی می کنم
شوپنهاور فیلسوفی جدی بود و بسیار واقعبین بود وقتی که آثار شوپنهاور را می خوانید اگر فردی خوش خیال و ساده لوح نباشید می بینید که در اکثر آثار او آنچه که می گوید ناظر بر واقعیت است او الهام بخش بسیاری از متفکران مانند هگل، نیچه و فروید و غیره بوده است فلسفه اخلاق اومبتنی بر شفقت و دلسوزی است
او میگوید فضیلت یعنی نسبت به سایر جانداران و مردمان دلسوز باشیم و نسبت به یکدیگر دلسوز باشیم و رذیلت یعنی نسبت به همنوعان خود حسود باشیم
البته قطعاً نظرات زیادی دارد که ما میتوانیم با آن مخالف باشیم و من هم با برخی از نظرات او مخالف هستم اما در این دو فایل صوتی من تلاش کردهام که تصویر دقیق تر و روشن تری از او بدهم.
می توانید برای مطالعه آثار او به کتابهای «جهان به مثابه اراده و تصور» و کتاب « متعلقات و ملحقات» که ترجمه «رضا ولی یاری» است و «نشر مرکز» آن را به چاپ رسانده است مراجعه کنید.
در این فایل صوتی فلسفی من در این باره به صورت مفصل توضیح داده ام توضیحات در دو فایل صوتی ارائه شده است از شما دعوت می کنم به این دو فایل صوتی فلسفی گوش بدهید
- پادکست اول؛ آرتور شوپنهاور کیست ؟ آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
- پادکست دوم؛ آرتور شوپنهاور کیست؟ آیا شوپنهاور فیلسوفی بدبین بود؟
دوستان عزیز می توانید در کارگاههای روانشناسی که توسط من(ارسطو رضایی) برگزار می شود شرکت کنید، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کارگاهها لینک های زیر را لمس کنید:
- دوره آموزشی تحلیل رفتار متقابل
- کارگاه نجات رابطه مهارت های زناشویی
- کارگاه خداحافظ نگرانی و درمان نگران
- کارگاه شفای کودک درون
همچنین می توانید محصولات زیر را به صورت رایگان در یافت کنید:
برای دریافت مشاوره های علمی در زمینه های مختلف یا شرکت در کارگاه ها و خرید بسته ها در ساعت کاری (از 9صبح تا 18 همه روزه به جز روزهای تعطیل) باشماره های زیر تماس بگیرید یا در واتساپ یا تلگرام پیام بگذارید.
درباره ارسطو رضایی
مرکز روانشناسی خود بیداری آموزش به دانتشجویان روانشناسی و روانشناسان و خانواده ها
نوشتههای بیشتر از ارسطو رضایی2 Comments
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
تمام مطالب در مورد شوپنهاور را مطالعه کردم بسیار عالی بود و به پرسش هایی که داشتم پاسخ داده شد.
ممنونم 🙏🙏🤣
پاسختان را خواندم. یادم نمی آید چه زمانی بود.
تمام مطالب در مورد شوپنهاور را مطالعه کردم بسیار عالی بود و به پرسش هایی که داشتم پاسخ داده شد.
ممنونم 🙏🙏🤣